Gökçe İnan Mimarlık Blog

BLOG

İnşaat Projelerinde Planlama Nedir, Ne Değildir?

Neredeyse tüm inşaat projeleri büyük planlamalar ile başlar. Planlananın uygulanarak devam etmesi gereken süreç birçok projede uygulananın planlandığı bir hal alır ve henüz projenin ortasına bile gelmeden planlamanın gereksizliği anlaşılarak(!) mükemmel yöntemler(!) ile yola devam edilir ve projeler tamamlanır. Ama nasıl tamamlanır?

 

İnşaat projelerinde planlamayı bu derece başarısız yapan nedir? İnşaat projeleri için planlama nedir ve ne değildir başlıklarını mukayeseli olarak tartışmak, sektör paydaşlarına başarısız olma sebepleri hakkında fikir verebilir.

 

Proje yönetimi ve planlama eş değer faaliyetler değildir. Proje yönetimi inşaat faaliyetlerinin planlama, uygulama, kontrol gibi tüm süreçlerini yönetir. Planlama ise proje yönetiminin ana sürecidir. Tek seferlik bir çaba olmadığı gibi diğer süreçlerle birlikte döngü biçiminde tekrarlar ile hareket eder. Planlama sürecini proje yönetiminin felsefesinden ve diğer süreçlerinden bağımsız olarak ele almak, talebe uyarlanan tarihler ile iş programı oluşturmak ve sonrasında başarı beklemek pek mümkün değildir.

Planlama yalnızca zamanı yöneten bir iş programı değildir. Planlama projedeki tüm faaliyetlerin koordinasyonun sağlayan bir kültürdür. Uygulanabilmesi yönetim kararını ve desteğini gerektirir. Başarısı ise projedeki tüm birimlerin bu kültürü benimsemesine ve doğru uygulamasına bağlıdır. Planlama faaliyetleri süre ile birlikte, projeyi etkileyen tüm alanların bütünleşik olarak organize edilmesini kapsar ve bunu projeden etkilenen ve projeyi etkileyen tüm paydaşların bilgisi ve ilgisi dâhilinde olması gereken bir iş programı çıktısı ile hayata geçirir. Bu iş programı içeriğinde, aktivite tarihleri ile birlikte, kullanılan malzeme, işgücü, makine, ekipman gibi kaynakları ve proje teslimi, ihale, tedarik, sözleşme vb kilometre taşlarını bulundurmalıdır.

 

Doğru planlama ve iş programı çıktısı için sadece planlama yazılımlarını iyi düzeyde kullanabiliyor olmak yeterli değildir. Günümüzde yurt içi ve yurt dışı olmak üzere neredeyse tüm inşaat projelerinde, Yüklenici firmalar için planlama birimi bulundurma ve bu birimin belirtilen yazılımlar ile hazırladığı, İşveren tarafından onaylanan iş programı ile işin takibini yapma sözleşmesel yükümlülük haline gelmiştir. Bu noktada inşaat firmaları, planlamanın ne düzeyde talep edildiği ve nasıl kullanacağı konusunda doğru analiz yapmalı ve karar vermelidir. İstenen yalnızca süre takibi için kullanılacak bir zaman çizelgesi ise sahadan aldığı veriyi iş programına işleyebilen yazılım operatörü, yükümlülüğü karşılayacaktır. Ancak istenen tüm projeyi profesyonel planlama temelli olarak yönetmek ise uluslararası ölçekte kabul gören proje yönetimi standartlarını uygulayabilen bir proje yöneticisi ile çalışmak ve bu standartlar ile hazırlanan iş programları ile projeyi yönetmek doğru sonuçlar getirecektir.

 

Planlama, inşaat projelerinde yer alan disiplinlerin standartlaşmış aktivitelerini sıralayıp birbirine bağlamak da değildir. Her proje benzersiz çıktı üretir ve bu özelliğinden dolayı doğru analiz edilerek hazırlanmış olan projeye özel planlamalar gerektirir. Birbirinin tekrarı olan yapılarda dahi iç, dış çevre faktörleri ve dönemsel koşullardan dolayı aynı planlamalar kullanılamaz.

 

Ana başlıklar halinde incelediğimiz üzere projelerde planlamanın başarısı, yapılan planlamanın tüm inşaat faaliyetlerini gerçekçi biçimde içermesine ve bu faaliyetleri birbirine bağlı olarak yönetebilmesine bağlıdır.